Không bằng chứng rõ ràng, vẫn xử quyết?

Lê Bá Mai trong phiên xử 30/08. Hôm 30/08 vừa qua, Tòa án quần chúng tối cao tỉnh thành Hồ Chí Minh đã y án chung thân như phiên sơ thẩm lần 3 cho bị cáo Lê Bá Mai. Đúng như tòa án nói, rất nhiều người đã cực kỳ mỏi mệt với “kỳ án vườn mít” kéo dài trong hơn 9 năm này; nhưng chẳng ai cảm thấy thở phào nhẹ nhàng khi vụ án có vẻ đã có kết luận chung cục. Quá trình xét xử và kết luận của tòa vẫn chưa khiến nhiều người cảm thấy thỏa mãn. Không có bằng chứng chắc chắn kết luận bị cáo Mai vô tội song cũng chẳng có bất cứ bằng chứng đáng tin nào cho thấy điều ngược lại, trừ lời khai của nhân chứng Hằng và gia đình (tuy nhiên ngay cả điều này cũng đã không thống nhất từ đầu đến cuối). Có thể nói, vụ án này sẽ không trở thành nổi danh và kéo dài lâu như vậy, nếu ngay từ đầu, công tác thu thập chứng cớ, điều tra…được thực hành khoa học, đúng luật pháp. Mọi chuyện bắt đầu kể từ cái ngày định mệnh 16/11/2004, khi gia đình ông Điều Cẩn phát hiện con gái mình là Thị Út bị giết trong vườn mít thuộc nông trại của ông Dương Bá Tuân, Bình Phước. Cô bé 11 tuổi đã bị hiếp và xiết cổ chết bằng chiếc quần mà cô bé mặc. Cách đó 4 ngày, Thị Út (11 tuổi) và Thị Hằng (9 tuổi) đi mót củ sắn gần vườn mít, thì một thanh niên đến, rủ cháu Út vào vườn mít để hỏi chuyện. Lúc đầu, khi cháu Út mới mất tích, Hằng nói với mọi người là có một thanh niên chở cháu Út đi. Trong bản khai trước tiên vào ngày 16/11, cháu Hằng  lap dat camera gia re tai ha noi  cũng chỉ nói đó là “một người thanh niên”, nhưng ở hai bản khai sau đó, cái tên Mai đã xuất hiện để thay thế cho người thanh niên. Gia đình bị cáo và các nhân chứng trong phiên xử 30/08. Lý giải điều này, ông Sinh, lúc đó là công an viên của thôn tiết lậu, trước đó, vì có mâu thuẫn với ông Tuân, chủ của Mai và cả Mai, nên ông không dám ghi luôn “người thanh niên” là Mai, vì sợ làm tăng thêm xung đột!? (Do chiếm cứ đất đai của ông Tuân và lạm quyền với Mai, ông Sinh đã bị kỷ luật). Trong vụ giành giật đất đai đó, hai anh em ông Điểu Cẩn (cha của Út) và Điểu Ky (cha của Hằng), cùng ông Sinh đứng về một phía, phía kia là ông Tuân, chủ của Mai. Trong những vật chứng được ghi trong ngày 17/11, không có cái nào được xử lý để tạo ra những chứng cớ thuyết phục: bật lửa đỏ, dép da cũ, 3 cọng tóc,  tai game rambo lun  chiếc mũ màu đỏ, bình phun thuốc trừ sâu màu đỏ, củ sắn… Bật lửa đỏ không thể chứng minh đó là của Mai, một nhân chứng khác khai anh ta từng làm mất chiếc bật lửa ở khu vật đó. Đôi dép da thu của Mai thì có dấu dép không trùng với dấu dép ở hiện trường. 3 cọng tóc không được mang đi phân tích AND, qua nhiều năm cũng đã bị làm mất. Chiếc mũ màu đỏ thì đã mang cho gia đình ông Điểu Cẩn chôn cùng Út. Bình phun thuốc màu xanh thì được ông Sinh tới chòi của Mai thu được sau 30 ngày (theo lời ông Sinh nói). Củ sắn mà Hằng khai Út đang ăn dở, trong ảnh chụp hiện trường sau 5 ngày, không có vết cắn, chỉ có vết cắt và vẫn còn mới, mà trong dạ dày của nạn nhân cũng không có sắn. Nếu có bất cứ thứ gì như mẫu tinh dịch, vân tay hoặc tóc để mang đi xác định ADN, hẳn vụ án đã không lẳng nhẳng đến tận hiện. Gia  lap camera ha noi  đình Mai vui mừng khi anh được tuyên trắng án năm 2011. Chưa hết, trong khi Trong, người ở cùng chòi với Mai nói rằng, Mai ra đi không mang theo bất cứ thứ gì, thì Hằng lại nói rằng, người thanh niên mà em cho là Mai có chở theo một bình nước đá màu đỏ, bình xịt thuốc trừ sâu màu xanh; ở trang trại của ông Tuân chỉ có bình xịt màu trắng. Sau đó, gia đình Điểu Cẩn còn bắt Mai bồi hoàn và Mai đã đồng ý. Các điều tra viên ban sơ tuồng như hoàn toàn tin vào những gì ông Sinh hướng đến và họ cố thu thập và bổ sung “chứng cứ” cho đầy đủ; như việc mang xe của Mai đi đục lại số khung, số máy, thay đổi màu sơn…để trùng với những gì ghi trong biên bản. Họ đã làm tuốt tuột để có thể để buộc tội Mai mà chưa từng nghĩ có thể là người khác. Bên cạnh đó, việc Lê Bá Mai khai tiền hậu bất nhất cũng khiến vụ án thêm rắc rối và phức tạp. Ngay từ đầu, Mai đã nhận hết tội, nhưng sau đó lại kêu oan. Khi được hỏi tại sao lại thế, thì bị cáo Mai nói do trước hết bị ép cung và mớm cung,  lap dat camera quan sat re nhat ha noi  không hiểu được nghĩa án tử hình là gì. Khi lục lại vụ án, rõ ràng những gì Mai khai nhận có dấu hiệu đã bị các điều tra viên mớm cung; nói những gì Hằng khai với Mai. Thêm nữa, hiện trường vụ án và địa điểm gây án mà bị cáo Mai vẽ lại cũng không sát với thực tế. Tuy nhiên, tòa cũng không cho biết là Mai học lớp, nếu Mai chưa từng đến trường và sống trong môi trường xa cách thế giới văn minh, trong cơn hoảng loạn có thể không biết được nghĩa của từ “tử hình” và trái lại. Trong 6 văn bảng, có 5 bảng Mai nhận tội, 1 bản lại không. Trong phiên tòa vào 30/08 vừa qua, Mai vẫn nhất thiết kêu oan. Bên cạnh đó, ở các buổi chất vấn trong các phiên toàn gần đây, bị cáo thường lập đi lập lại câu “không biết”, “không nhớ” khiến mọi chuyện càng trở nên rối rắm. Cho tới thời khắc hiện tại, vụ án vườn mít đã qua 6 lần xử: 3 phiên sơ thẩm và 3 phiên phúc án với 1 lần trắng án, 2 lần tử hình và một chung thân. Mai trong một lần nhận dạng các tang chứng. Trong phiên tòa 30/08, các thẩm phán đã căn cứ vào 3 điều sau để kết luận Mai có tội. Trước nhất, Mai khai Út không mặc quần lót và khi hành sự có nhổ một cây củ mì lên; khi tìm thấy xác, đúng là Út không có quần lót và hiện trường có một cây củ mì bị bật gốc héo lá. Thứ hai, Hằng khai là trước khi Út bị chở đi, đã quay lại nói với Hằng (bằng tiếng Stiêng) là trông giùm cái xe đạp. Mai cũng từng khai là có thấy Út quay lại nói điều gì đó với Hằng. Thứ ba, ngay tối hôm mà Út bị chở đi, ông Điểu Cẩn và Điểu Ky có tới chòi hỏi Mai đã chở Út đi đâu (tình tiết này trong các lần xử trước không có). Tuy nhiên, không có điều gì chứng minh là Mai không bị ép cung khi viết biên bản khai nhận. Ngay từ đầu, các điều tra viên đã có ý gán tội bằng cách ép cung, ngụy tạo chứng cớ và có thể cả dựng hiện trường giả.   Theo luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch hội luật gia thành thị Hồ Chí Minh thì vụ án này có thể vẫn chưa kết thúc, vì rõ ràng là có rất nhiều tình tiết vẫn chưa  lap dat camera quan sat tai ha noi  làm rõ. Nó có thể được kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bởi có nhiều tình tiết thích hợp với điều kiện được kháng nghị: 1. Kết luận trong bản án, quyết định không ăn nhập với những tình tiết khách quan của vụ án. 2. Có vi phạm nghiêm trọng trong thủ tục tố tụng.      Một vụ án đã phúc án, chỉ cần dính vào một trong hai điều kiện này là đã có thể làm thủ tục giám đốc thẩm. Theo ông, vì đây sẽ là một án lệ, sẽ được mang ra phân tích, mổ xẻ cho các sinh viên những người hành nghề tòa án, luật gia Việt Nam trong một thời gian dài nên cần phải xử thật nghiêm minh, thuyết phục được tất thảy mọi người.    Quỳnh Như (Theo Báo Đất Việt)